اثربخشی آموزش شناختی- رفتاری گروهی بر بهزیستی روان‌شناختی و عملکرد اجتماعی/انطباقی کودکان کار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

کارشناسی ارشد روانشناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران

10.22124/jbms.2023.23690.1002

چکیده

کودکان کار، بهزیستی روان‌شناختی پایین‌تر و عملکرد اجتماعی و انطباقی ضعیف‌تری نسبت به کودکان عادی همتای خود دارند. هدف پژوهش حاضر تعیین تأثیر آموزش شناختی-رفتاری بر بهزیستی روان‌شناختی و عملکرد اجتماعی/ انطباقی کودکان بود. این پژوهش نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری این پژوهش تمامی کودکان کار پسر ارجاع داده‌شده به اداراه بهزیستی شهرستان رشت بود. نمونه این پژوهش 30 کودک کار بود که از مؤسسه حامی شایسته گیلان به‌صورت در دسترس انتخاب و در دو گروه آزمایش و گواه جای‌دهی شدند. داده‌های پژوهش با پرسشنامه بهزیستی روان‌شناختی ریف (2002) و پرسشنامه عملکرد اجتماعی و انطباقی اسپنس و همکاران (2002) در پیش و بعد از آموزش جمع‌آوری شد. آموزش شناختی و رفتاری به‌صورت گروهی در 8 جلسه برای گروه آزمایش ارائه شد ولی گروه گواه هیچ‌گونه آموزشی دریافت نکرد. نتایج تحلیل واریانس و آزمون t نشان داد که آموزش شناختی- رفتاری بر بهبود عملکرد اجتماعی و انطباقی و بهزیستی روان‌شناختی کودکان کار به‌طور معناداری تأثیر دارد (P<0/001). بنابراین می‌توان از آموزش شناختی و رفتاری برای ارتقاء کیفیت زندگی کودکان کار استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Cognitive-Behavioral Group Training on Psychological Well-Being and Social Functioning and Adoption of Child Labor

نویسنده [English]

  • Masomeh Jafazadeh
MA of Psychology, Department of Psychology, Faculty Of Literature and Humanities, University of Guilan, Rasht, Iran
چکیده [English]

The aim of this study was to determine the effectiveness of cognitive-behavioral education on psychological well-being and social and adaptive performance of children. The research design is a semi-experimental and pre-test-post-test with the control group. The statistical population in this research is all children of the boy aged 12 to 18 years old referring to the welfare authorities of Rasht city in the year 97-96. In this research, 50 children of work from the Guilan-sponsored institution were selected Then, for the experimental group 18 and the control group, 12 subjects who obtained lower scores in psychological well-being and social/adaptive performance were randomly selected and placed in two groups of experiments and control. The instruments used included the Ryff’s Psychological Well-Being Scale (RPWBS, Ryfff, 2002) and The Child and Adolescent Social and Adaptive Functioning Scale (CASAF, Price  et.al, 2002) in the pre and post educational phases. Cognitive and behavioral education was presented in 8 sessions for the experimental group, but the control group did not receive any training and then the follow up test was performed. The results of MANCOVA indicated that cognitive-behavioral education has a significant effect on improving social and adaptive performance and psychological well-being of children in labor (P<0/01). Therefore, cognitive and behavioral education can be used to promote the quality of life of child labor.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cognitive-Behavioral Education
  • Psychological Well-Being
  • Social and Adaptive Performance
  • Child Labor