نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• فرزین باقری شیخانگفشه ¹
• خزر تاج بخش ²
• عباسعلی حسین خانزاده ³

¹ دکتری تخصصی روانشناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

² دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه روان‌شناسی، دانشگاه میلان-بیکوکا، میلان، ایتالیا

³ استاد، گروه روان‌شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف تعیین درمان شناختی-رفتاری بر جهت­گیری منفی، حساسیت اضطرابی، و شفقت به خود بیماران مبتلاء به فیبرومیالژیا انجام شد. روش پژوهش شبهه‌تجربی با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل بیماران مبتلا به فیبرومیالژیا مراجعه­کننده به کلینیک­های درد شهر رشت در سال 1403 بود که بر اساس نمونه‌گیری هدفمند تعداد 36 نفر انتخاب و به صورت تصادفی در گروه آزمایش (18 نفر) و گروه گواه (18 نفر) جایگزین شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه جهت‌گیری منفی به مشکل (NPOQ، روبیچاد و داگاس، 2008)، شاخص حساسیت اضطرابی-سه (ASI-3، تیلور و همکاران، 2007)، و مقیاس شفقت به خود (SCS، نف، 2003) بود. گروه آزمایش به مدت 10 جلسه 90 دقیقه‌ای تحت درمان شناختی-رفتاری قرار گرفت. داده‌ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چندمتغیره تحلیل شدند. درمان شناختی-رفتاری به طور معنی­داری باعث کاهش جهت­گیری منفی (57/71=F)، عامل جسمانی (17/64=F)، عامل شناختی (44/59=F)، عامل اجتماعی (43/82=F)، و افزایش شفقت به خود (10/39=F)  بیماران مبتلاء به فیبرومیالژیا شد. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که درمان شناختی-رفتاری به‌طور معناداری موجب کاهش جهت‌گیری منفی و حساسیت اضطرابی و افزایش شفقت به خود در بیماران مبتلا به فیبرومیالژیا شد. این یافته‌ها بیانگر اثربخشی این رویکرد در بهبود مؤلفه‌های روان‌شناختی مرتبط با درد مزمن است.

کلیدواژه‌ها

• جهت‌گیری منفی
• حساسیت اضطرابی
• شفقت به خود
• فیبرومیالژیا
• درمان شناختی-رفتاری

موضوعات

• درمان شناختی-رفتاری
• شفقت به خود

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Cognitive-Behavioral Therapy on Negative Orientation, Anxiety Sensitivity, and Self-Compassion in Patients with Fibromyalgia

نویسندگان [English]

• Farzin Bagheri Sheykhangafshe ¹
• Khazar Tajbakhsh ²
• Abbas Ali Hosseinkhanzadeh ³

¹ PhD in Psychology, Faculty of Humanities, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran

² MSc Student, Department of Psychology, University of Milano-Bicocca, Milan, Italy

³ Professor, Department of Psychology, Faculty of Literature and Humanities, University of Guilan, Rasht, Iran

چکیده [English]

This study aimed to evaluate the effects of cognitive-behavioral therapy (CBT) on negative problem orientation, anxiety sensitivity, and self-compassion among patients with fibromyalgia. The research employed a quasi-experimental design with a pretest-posttest control group. The statistical population consisted of fibromyalgia patients attending pain clinics in Rasht city during 2024. Using purposive sampling, 36 participants were selected and randomly assigned to either the experimental group (n = 18) or the control group (n = 18). The instruments utilized included the Negative Problem Orientation Questionnaire (NPOQ; Rubichad & Douglas, 2008), the Anxiety Sensitivity Index-3 (ASI-3; Taylor et al., 2007), and the Self-Compassion Scale (SCS; Neff, 2003). The experimental group underwent 10 sessions of 90-minute CBT. Data were analyzed using multivariate analysis of covariance. Results indicated that CBT significantly reduced negative problem orientation (F = 71.57), physical factor (F = 64.17), cognitive factor (F = 59.44), social factor (F = 82.43), and significantly increased self-compassion (F = 39.10) in fibromyalgia patients. The results of the present study indicated that CBT significantly reduced negative problem orientation and anxiety sensitivity, while increasing self-compassion in patients with fibromyalgia. These findings highlight the effectiveness of this approach in improving psychological components associated with chronic pain.

کلیدواژه‌ها [English]

• Negative Problem Orientation
• Anxiety Sensitivity
• Self-Compassion
• Fibromyalgia
• Cognitive-Behavioral Therapy